Ζαρός, το ιστορικό κεφαλοχώρι της Μεσαράς
Οι ομορφιές της Κρήτης είναι πολλές, από τις απέραντες παραλίες, τα επιβλητικά βουνά και τα μαγευτικά φαράγγια, αλλά και τα γραφικά πανέμορφα χωριά της…
Ένα από αυτά τα χωριά που ξεχωρίζει είναι ο Ζαρός, ένα ιστορικό κεφαλοχώρι της περιοχής, που βρίσκεται στη νότια πλευρά του Ψηλορείτη. Την ομορφιά του χωριού έρχεται να συμπληρώσει η εντυπωσιακή τεχνητή λίμνη στο Βότομο, η οποία μέχρι και το 1987 ήταν ένας υδροβιότοπος, ενώ στη συνέχεια με κάποια έργα ανάπλασης δημιουργήθηκε η λίμνη, η οποία τροφοδοτείται από την πηγή Βότομος.
Κωμόπολη και κοινότητα της επαρχίας Καινουργίου. Απέχει 44 χμ. από το Ηράάκλειο. Είναι κτισμένο σε υψομ. 340 μ. στους νότιους προποδες του όρους Ίδη. Το χωριό αναφέρεται το 1378 και το 1380 ως Saro kai Xaro. Επίσης αναφέρεται το 1577 από τον Barozzi ως Saro,με 266 κατοίκους. Αναφέρεται ότι το 1881 ήταν έδρα ομώνυμου δήμου και είχε 608 Χριστιανούς και 108 Τούρκους κατοίκους.
Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων, το χωριό θα πρέπει να ιδρύθηκε την ενετική περίοδο. Αυτό στηρίζεται σε σχετική επιγραφή που υπάρχει στο μοναστήρι του Αγίου Νικολάου. Το όνομα του χωριού αναφέρεται, επίσης σε ενετικούς χάρτες. Στην κοινότητα Ζαρού ανήκει το μοναστήρι Φραγγίτης.
Σύμφωνα με πληροφορίες των κατοίκων, επί Τουρκοκρατίας, το μοναστήρι αριθμούσε 480 καλόγριες , τις οποίες κατέσφαξαν οι τούρκοι και το ερήμωσαν. Μια ντόπια παράδοση αναφέρει ότι στο εκκλησάκι του Αγίου Ευθυμίου, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του φαραγγιού και απέχει 400μ από το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου, ασκήτευσε ο Άγιος Νικόλαος ( μετονομάστηκε αργότερα σε Άγιο Ευθύμιο), που καταγόταν από τα Ακούμια Ρεθύμνου. Αυτόν, όπως λέγεται, σκότωσε ο δραγάτης της περιοχής στον κήπο του μοναστηριού. Εξαιτίας αυτού, οι καλόγριες τον σκότωσαν νομίζοντας πως επρόκειτο για ζώο. Στο εκκλησάκι αυτό σύμφωνα με πληροφορίες των κατοίκων, υπάρχει εικόνα με τη χρονολογία 450 μ.χ.
Στην κοινότητα Ζαρού ανήκει και η Μονή Βροντισίου η οποία βρίσκεται σε θαυμάσια τοποθεσία με πανοραμική θέα σε όλη την πεδιάδα της Μεσαράς και των Αστερουσίων Ορέων. Παλιές εκκλησίες του χωριού είναι η Αγία Κυριακή και ο Δεσπότης Χρίστός.
Σχετικά με τον ναό της Αγίας Κυριακής υπάρχει η εξής παράδοση: Επί τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι ασχημονούσαν σε βάρος της εκκλησίας. Κάποτε λοιπόν βρέθηκε ένα τουρκάκι εγκλωβισμένο σε σωρό πέτρες. Όπως πιστεύουν οι κάτοικοι, οι κάτοικοι η ενέργεια αυτή ήταν της Αγίας Παρασκευής, σαν τιμωρία για τις ασέλγειες που διέπρατταν οι Τούρκοι. Το γεγονός προκάλεσε το φόβο και το θαυμασμό στην οικογένεια του μικρού και την οδήγησε στο να ασπαστεί την Ορθόδοξη Χριστιανική Θρησκεία.
ZARO’S: Το “καλύτερο νερό στον κόσμο”, από τους πρόποδες του Ψηλορείτη!
Καμάρι του χωριού, αλλά και της ευρύτερης περιοχής είναι το νερό Ζaros, το οποίο προέρχεται από την ξακουστή πηγή Αμάτι, την μοναδική πηγή Φυσικού Μεταλλικού Νερού στην Κρήτη, που βρίσκεται στους πρόποδες του Ψηλορείτη και οδηγείται στο εμφιαλωτήριο όπου δεν υπόκειται σε καμία επεξεργασία, με αποτέλεσμα το νερό να φτάνει τελικά στον καταναλωτή διατηρώντας την ίδια φυσικοχημική σύσταση και καθαρότητα που είχε στην πηγή.
Η εταιρεία ΖΑΡΟΣ Α.Ε. ιδρύθηκε το 1980 και βρίσκεται στη λίστα με τις μεγαλύτερες και καταξιωμένες εταιρείες στο χώρο των εμφιαλωμένων νερών.
