Ρακή: Καζανέματα στα Μετόχια της Γέργερης, με τον πιο μικρό καζανάρη!
Η παραγωγή της ρακής κατέχει σημαντική θέση στηνη αγροτική ζωή των Κρητικών και από 1η Οκτωβρίου μέχρι και τέλος του Νοέμβρη τα “καζανέματα” έχουν την τιμητική τους!
Το έθιμο του ρακοκάζανου θεσμοθετήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο το 1920, οπότε και δόθηκαν ειδικές άδειες σε αγρότες με στόχο την οικονομική ενίσχυσή τους μέσα από την παραγωγή τσικουδιάς. Οι άδειες αυτές μεταβιβάζονται από πατέρα σε παιδί, ενώ η έκδοση νέας άδειας είναι πολύ δύσκολη, αφού τα ρακοκάζανα ανήκουν στην κατηγορία των κλειστών επαγγελμάτων.
Το καζάνι όμως εκτός από ένα συμπληρωματικό εισόδημα για την οικογένεια του καζανάρη, αποτελεί και ένα κοινωνικό γεγονός, ευκαιρία για να στηθεί ένα μικρό γλέντι με τα τοπικά εδέσματα να πρωταγωνιστούν!
Ένα από τα καζάνια της περιοχής της Μεσαράς που φημίζεται για την ποιότητα της ρακής που παράγει είναι εκείνο του Φάνη Χαλκιαδάκη στα Μετόχια της Γέργερης Δήμου Γόρτυνας! Σε αυτό το καζάνι γνωρίσαμε και τον μικρότερο καζανάρη της Μεσαράς, τον 11χρονο Μιχάλη, γιο του Φάνη ο οποίος έχει ήδη μάθει την τέχνη του καζανέματος και με “βοηθό” τον πατέρα του μας έδειξε βήμα βήμα πως βγαίνει η ρακή!!!
*Το καζάνι αποτελείται από τη βάση (καζάνι), το καπάκι και ένα σωλήνα όπου μεταφέρεται ο ατμός. Τα τσίκουδα τοποθετούνται στο καζάνι, η βράση ξεκινάει, ο ατμός συγκεντρώνεται και αρχίζει η απόσταξη.
*Το μυστικό όμως κρύβεται στη φωτιά, δεν πρέπει να είναι δυνατή ώστε να μην καούν τα στράφυλλα και η τσικουδιά πάρει μια άσχημη μυρωδιά.
*Για να ολοκληρωθεί η μια καζανιά χρειάζονται περίπου 2 ώρες, μέχρι οι βαθμοί της ρακής να κατέβουν στο επιθυμητό επίπεδο.
*Όσο συνεχίζεται η απόσταξη, η ρακή παίρνει τις σωστές αναλογίες και βαθμούς. Συνήθως το καζάνι «κλείνει» περίπου στους 18 βαθμούς.
Όσο για το τραπέζι που στήνεται στα ρακοκάζανα τα τοπικά εδέσματα έχουν την τιμητική τους, αντικρυστό, πατάτες οφτές, λουκάνικα, μπριζόλες είναι τα βασικά που συνοδεύουν την πρωτόρακη, ενώ οι μαντινάδες και ο χορός είναι αναπόσπαστο μέρος του καζανέματος, με τις ευχές “καλόπιοτη” και “καλοξόδευτη”!
