Το ψήσιμο του κυριακάτικου φαγητού στον φούρνο της γειτονιάς δεν ήταν μόνο μια συνήθεια της Κρήτης. Ήταν μια πρακτική που θα μπορούσε να συμβολίζει και μια ολόκληρη εποχή στην αστική ελληνική ιστορία, από την περίοδο μετά τον εμφύλιο μέχρι και την όψιμη μεταπολίτευση.
Η παράδοση αυτή, μια που πλέον η συνήθεια έχει χαθεί, αποτελεί ισχυρή ανάμνηση για πολλούς που ως παιδιά εκτέλεσαν χρέη κομιστή του ταψιού από τον φούρνο στο σπίτι και το αντίστροφο. Και όλοι ισχυρίζονται ότι η γεύση του φαγητού αυτού ήταν απαράμιλλη.
Το κυριακάτικο μενού των δεκαετιών ΄50-΄80 στην Κρήτη περιλάμβανε ως επί το πλείστον γιουβέτσι, ψητό αρνί ή κατσικάκι, ψητό χοιρινό, γεμιστά, μουσακά ή παστίτσιο και σπανιότερα ψητό κοτόπουλο.
Οι νοικοκυρές ετοίμαζαν το ταψί με το φαγητό και αμέσως μετά την κυριακάτικη Λειτουργία, οι γειτονιές γέμιζαν με ταψιά σκεπασμένα με πετσέτες που κατευθύνονταν στον φούρνο για το ψήσιμο.
Οι αρτοποιοί στην ουσία διέθεταν τους επαγγελματικούς φούρνους τους, ηλεκτρικούς, χτιστούς ή ξυλόφουρνους, το μέγεθος των οποίων επέτρεπε το ταυτόχρονο ψήσιμο πολλών φαγητών για να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των νοικοκυριών.
Μάλιστα, ακόμη και στα τέλη της δεκαετίας του ’90, μολονότι η συνήθεια είχε ήδη ατονήσει σε μεγάλο βαθμό εκδίδονταν ανακοινώσεις στον τοπικό τύπο που ενημέρωναν το κοινό πως την τάδε ημέρα αργίας «οι φούρνοι θα παρέμεναν ανοιχτοί μόνο για το ψήσιμο φαγητού».
Συχνό ήταν επίσης το φαινόμενο, σε μέρες που το νοικοκυριό είχε μεγάλη γιορτή και έπρεπε να παρασκευαστούν πολλά εδέσματα, ένα μέρος των φαγητών να ψήνεται στον φούρνο της γειτονιάς, μια και ο οικιακός φούρνος ήταν … κατειλημμένος με άλλο ταψί.
Πηγή: cretapost.gr