Οι ψηφιακές φιλίες έχουν θετικά. Για παράδειγμα οι ντροπαλοί ή οι εσωστρεφείς έφηβοι με αυτόν τον τρόπο επικοινωνούν ή εκφράζονται πιο άνετα με συνομηλίκους τους. Μέσω διαδικτύου οι έφηβοι είναι πιθανό να βρουν άτομα με τα ίδια ενδιαφέροντα ή ανησυχίες (για έναν καλλιτέχνη, ένα άθλημα ή ανησυχίες για τη σεξουαλική τους ταυτότητα κτλ). Επίσης, εν μέσω πανδημίας το Διαδίκτυο βοήθησε τα παιδιά να παραμείνουν κοινωνικά και να ψυχαγωγούνται, ώστε να μην αισθάνονται απομονωμένα από τους φίλους τους. Σύμφωνα με έρευνα του 2017 (Πανεπιστήμιο Irvine, Καλιφόρνια), για τους εφήβους οι φιλίες, που συντηρούν ψηφιακά, προσφέρουν παρόμοια ικανοποίηση με τις «κανονικές».
Υπάρχουν και αρνητικά. Σύμφωνα με το ερευνητικό κέντρο Pew (2015) 42% των εφήβων έχει δει κάποιο αρνητικό post που το αφορά, χωρίς να μπορεί να το διαχειριστεί. Παράλληλα, 21% νιώθει άσχημα για τη ζωή του μετά από κάποιο post φίλων του και 40% αισθάνεται «υποχρεωμένο» να ανεβάζει πράγματα που θα το κάνουν να φαίνεται αρεστό ή θα μαζέψει πολλά σχόλια και like.
Στοιχεία του ίδιου κέντρου έδειξαν ότι 57% των εφήβων έχει κάνει έναν νέο φίλο online – μέσω παιχνιδιών ή social media – και περίπου 29% έχει κάνει πάνω από 5 φίλους με τον ίδιο τρόπο. Πάνω από 80% των εφήβων συναναστρέφεται διαδικτυακά κατά βάση με τους κανονικούς φίλους του και απλά ενισχύει την επικοινωνία του μέσω της τεχνολογίας.
Η πανδημία έδωσε ακόμα περισσότερη ώθηση στις φιλίες μέσω Διαδικτύου. Έρευνα του οργανισμού Parents Together έδειξε ότι σχεδόν το 48% των παιδιών στις ΗΠΑ περνούσε τουλάχιστον 6 ώρες online στη διάρκεια της καραντίνας, σχεδόν 500% πάνω απ’ ό,τι πριν από αυτήν!
Βοηθήστε τα παιδιά να το χειριστούν σωστά
-Δοκιμάστε να βάλετε κάποιες ρυθμίσεις σε συσκευές/εφαρμογές, που θα αποτρέπουν αγνώστους από το να επικοινωνήσουν με τα παιδιά. Γι’ αυτό είναι καλό να είστε όσο πιο εξοικειωμένοι γίνεται με την τεχνολογία ή να ζητάτε βοήθεια ειδικών.
-Ενημερώστε τα για τους κινδύνους, ειδικά όταν συναναστρέφονται με αγνώστους, και πείτε τους ότι είναι σημαντικό να μη μοιράζονται ποτέ προσωπικά στοιχεία. Συζητήστε οπωσδήποτε για το ψηφιακό bullying.
-Ρωτήστε τα τι ξέρουν για τα άτομα, με τα οποία μιλάνε, για ποιο λόγο έρχονται σε επαφή κτλ, ώστε να αξιολογήσετε τη σχέση τους.
-Ρωτήστε τα αν κάποιος άγνωστος τους έχει προτείνει να συναντηθούν και αν επιμένουν να το κάνουν, επιμείνετε ότι μπορεί να γίνει μόνο υπό συγκεκριμένες συνθήκες (σε δημόσιο μέρος, μόνο μέρα, με τη συνοδεία κάποιου φίλου τους κτλ).
-Δώστε τους επιπλέον ερεθίσματα για να μην περνάνε όλη μέρα μπροστά από μία οθόνη. Καθιερώστε ευχάριστες ρουτίνες (π.χ. επιτραπέζια) ή προτρέψτε τα στον αθλητισμό ή άλλες δραστηριότητες.
-Είναι σημαντικό να έχετε μία σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί, να ξέρει ότι είστε πάντα εκεί χωρίς να κρίνετε. Αν είστε υπερβολικά αυστηροί μαζί του, θα σας κρύψει πράγματα και θα στερηθείτε τη δυνατότητα να το προστατεύσετε.
Κείμενο: Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος