Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μέρα απόλυτου πένθους για όλη την Χριστιανοσύνη, απόλυτης αργίας και νηστείας, η μέρα που γίνεται η κορύφωση του Θείου Δράματος.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται ο στολισμός του Επιταφίου στις εκκλησίες. Αρχικά ψάλλονται οι Μεγάλες Ώρες, που περιέχουν ψαλμούς, τροπάρια, Αποστόλους, Ευαγγέλια και Ευχές. Στη συνέχεια ψάλλεται ο Εσπερινός της Μεγάλης Παρασκευής και γίνεται η Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου. Ακολούθως, τοποθετείται στο Ιερό Κουβούκλιο ένα ύφασμα, πάνω στο οποίο έχει κεντηθεί ή ζωγραφιστεί ο Κύριος, νεκρός. Το ύφασμα αυτό λέγεται Επιτάφιος.
Την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, ακούγονται τα Εγκώμια: “Η ζωή εν τάφω…”, “Άξιον εστί μεγαλύνειν…”, “Αι γενεαί πάσαι…” και “Ω γλυκύ μου Έαρ…”
Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,
συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.
Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε των πάντων κτίστην·
τοις σοις γαρ παθήμασιν έχομεν
την απάθειαν, ρυσθέντες της φθοράς
Αι γένεαι πάσαι
ύμνον τη ταφή σου
προσφέρουσι, Χριστέ μου.
Ω γλυκύ μου έαρ,
γλυκύτατον μου τέκνον,
που έδυ σου το κάλλος
Λόγω του πένθιμου χαρακτήρα της ημέρας αυτής, απαγορεύεται αυστηρώς και ανεξαιρέτως η τέλεση Θείας Λειτουργίας, η οποία τουναντίον τελείται πάντα σε χαρμόσυνο και πανηγυρικό (αναστάσιμο) κλίμα, ούτε ακόμη και αυτή η κατανυκτική Λειτουργία Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων.
Έθιμα
Ένα από τα πιο συγκινητικά έθιμα της Μεγάλης Παρασκευής είναι η περιφορά του Επιταφίου με τον κόσμο να ακολουθεί την θρησκευτική πομπή, ψέλνοντας, ενώ κατά την επάνοδο του Επιταφίου στην εκκλησία ακούγεται το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο με την σφράγιση του τάφου του Ιησού.
Την Μεγάλη Παρασκευή, πάνω από κάθε πόλη και χωριό της Ελλάδας κυριαρχεί ο ήχος της καμπάνας που μετρά τις ώρες μέχρι την επιστροφή του Ιησού στον ναό και την πρώτη υπόσχεση της χαρμόσυνης Ανάστασης.