Ένα από τα πιο παλιά και αγαπημένα έθιμα της Καθαράς Δευτέρας, είναι η κυρά- Σαρακοστή, το “ψωμί” σε σχήμα καλόγριας.
Το συγκεκριμένο έθιμο σκοπό είχε να διευκολύνει τα παλιά χρόνια τους πιστούς να μετράνε τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι και τη Μεγάλη εβδομάδα.
Η κυρά Σαρακοστή έχει εφτά πόδια με το καθένα να συμβολίζει μία από τις εφτά εβδομάδες νηστείας μέχρι το Πάσχα. Η μορφή της απεικονίζει μία γυναίκα με εφτά μικρά ποδαράκια, ένα μακρύ φουστάνι, χέρια σταυρωμένα σε στάση προσευχής, ένα σταυρουδάκι στην κορυφή του κεφαλιού, με μάτια και μύτη, αλλά χωρίς στόμα, αφού νηστεύει.
Κάθε Σάββατο της εβδομάδας, μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο, ένα ποδαράκι της Σαρακοστής κόβεται. Ένα άτομο της οικογένειας τοποθετεί το πόδι μέσα σε ένα ξεραμένο σύκο ή καρύδι και έπειτα το κρύβει σε κάποιο σημείο του σπιτιού. Το άτομο που θα το ανακαλύψει, θα πρέπει να το κρατήσει γιατί σύμφωνα με τη λαϊκή μας παράδοση θα του φέρει γούρι.
Για το έθιμο της κυρα-Σαρακοστής έχουν γραφτεί οι παρακάτω στίχοι:
Την κυρά Σαρακοστή
που ‘ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν’
με αλεύρι και νερό.Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι ένα σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.Και τις μέρες τις μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν’ ένα τη βδομάδα
μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.
Για να φτιάξετε την κυρά Σαρακοστή θα χρειαστείτε:
1 κούπα αλάτι
1 κούπα νερό
3 κούπες αλεύρι
γαρύφαλλα για τη διακόσμηση
Θα αναμείξετε καλά τα υλικά και θα ζυμώσετε τη ζύμη μέχρι να γίνει μία μπάλα.
Έπειτα θα την απλώσετε και θα σχηματίσετε τη μορφή της κυρά Σαρακοστής.
Αν θέλετε, μπορείτε να στολίσετε τα ποδαράκια της καρφιτσώνοντας ένα κομμάτι γαρίφαλο στο κάθε πόδι.
Αφού προθερμάνετε το φούρνο στους 160 C την τοποθετείτε σε ένα ταψί και την αφήσετε να ψηθεί, για 20 με 30 λεπτά.
Καλή επιτυχία και καλή Σαρακοστή!