Όπως γνωρίζουμε, η υπερβολική έκθεση των παιδιών στον ήλιο το καλοκαίρι μπορεί να προκαλέσει ηλιακά εγκαύματα ή άλλες δερματικές βλάβες. Γι’ αυτό και φροντίζουμε να χρησιμοποιούμε αντηλιακό (σωστό αντηλιακό), καπέλο, μπλούζες.
Επίσης, να μην αφήνουμε για ώρες τα παιδιά στον ήλιο, ειδικά το μεσημέρι. Και τα γυαλιά ηλίου είναι ωφέλιμα, αν τα θελήσει το παιδί, αφού η έντονη ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει έπειτα από χρόνια καταρράκτη. Όμως, θα πρέπει τα γυαλιά ηλίου να είναι άριστης ποιότητας, για να φιλτράρουν τις ακτίνες. Αντίθετα, γυαλιά ηλίου κακής ποιότητας έχουν αντίθετο αποτέλεσμα, αφού, έτσι όπως είναι σκούρα, προκαλούν διαστολή της κόρης του ματιού, κι αφήνουν περισσότερες ακτίνες να μπουν μέσα.
Στον τόπο μας, η ηλιακή ακτινοβολία είναι ισχυρή ακόμα και τον μήνα Μάρτιο, ενώ ο καιρός είναι ακόμα δροσερός, οπότε κάποιος θα μπορούσε να αποξεχαστεί και να μείνει ευχάριστα για ώρα κάτω από τον ήλιο –γι’ αυτό ο λαός έχει καθιερώσει το «Μαρτάκι», το βραχιολάκι που, ασυναίσθητα, υπενθυμίζει πως ο ήλιος καίει.
Όμως, η έκθεση στον ήλιο των παιδιών, αν είναι μετρημένη, έχει σημαντικότατα οφέλη. Τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει δραματικά ο τρόπος ζωής και έχει ελαχιστοποιηθεί η έκθεση στον ήλιο, αφού τα παιδιά μένουν μέσα στο σπίτι. Ακόμα και το καλοκαίρι, ελάχιστα είναι τα παιδιά που βγαίνουν κάθε μέρα έξω, στον δρόμο ή στην αυλή.
Αντίθετα, τα περισσότερα περνούν τη μέρα τους μέσα στο σπίτι με το κλιματιστικό, ακόμα και αυτά που μένουν στα χωριά. Έτσι, εκτός από τα άλλα θέματα που προκύπτουν (παχυσαρκία, νεύρα ή πεσμένη διάθεση, ελλιπής κοινωνικοποίηση κ.α.), παρατηρείται πια ευρέως και έλλειψη της βιταμίνης D.
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D υπάρχει σε διάφορες τροφές (κυρίως στα λιπαρά ψάρια), αλλά κυρίως παράγεται στο δέρμα μας, με τη βοήθεια της ηλιακής ακτινοβολίας. Η βιταμίνη D, μεταξύ άλλων, προάγει την ανάπτυξη των οστών. Επίσης βοηθά στην καλή λειτουργία συνολικά όλου του οργανισμού, και προστατεύει από νευρολογικά, καρδιαγγειακά, αναπνευστικά και αυτοάνοσα νοσήματα.
Είναι γνωστό ότι η έκθεση στον ήλιο προάγει γενικά την ανάπτυξη του οργανισμού. Θα έχουμε παρατηρήσει όλοι μας ότι ένα παιδί μπορεί να πάρει περισσότερο ύψος στους τρεις καλοκαιρινούς μήνες από ότι στους υπόλοιπους εννιά.
Έλλειψη βιταμίνης D
Να σημειώσουμε εδώ ότι αυτό είναι ένα νέο σχετικά φαινόμενο στη χώρα μας. Μάλιστα, παλαιότερα δεν δίναμε σε κάθε νεογέννητο προληπτικά βιταμίνη D (έτσι όπως έδιναν σε πιο βόρειες χώρες), με το σκεπτικό ότι, μια που είμαστε Μεσογειακή χώρα και ο ήλιος είναι άφθονος, ακόμα και το νεογέννητο θα βγει στον ήλιο και θα φτιάξει μόνο του τη βιταμίνη D που τού χρειάζεται. Μόνο που τώρα έχει γίνει φανερό πως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Οπότε, τώρα πια, όλα τα νεογέννητα παίρνουν συμπλήρωμα βιταμίνης D.
Τα μεγαλύτερα παιδιά επίσης παρουσιάζουν συχνά έλλειψη βιταμίνης D, αφού τα περισσότερα, όπως είπαμε, βγαίνουν στον ήλιο ελάχιστα. Αλλά και τους καλοκαιρινούς μήνες, τα αντηλιακά μπλοκάρουν τις ηλιακές ακτίνες και τις εμποδίζουν να φτάσουν στο δέρμα. Ακόμα, η δημιουργία βιταμίνης D παρεμποδίζεται στα παχύσαρκα παιδιά (που, στην εποχή μας είναι δυστυχώς πάρα πολλά), αφού κάποια μόριά της παγιδεύονται στο επιπλέον λίπος.
Έτσι, ο οργανισμός στερείται έναν ωφέλιμο παράγοντα.
Να πούμε εδώ πως δεν είναι σωστό να παίρνουν όλοι συμπληρώματα αδιακρίτως, εκτός εάν πραγματικά το έχουν ανάγκη.
Άλλα προβλήματα που φέρνει η μειωμένη έκθεση στον ήλιο
Λέγεται, όχι άδικα, ότι ο ήλιος αποτελεί πηγή ζωής. Ο άνθρωπος που εκτίθεται στον ήλιο, είτε μεγάλος είναι είτε μικρός, είναι πιο πιθανό να έχει θετική ψυχολογία. Παιδιά που βγαίνουν απ’ το σπίτι, για βόλτα ή για κάποια υπαίθρια δραστηριότητα, ψυχαγωγούνται, περνούν καλά, γυρίζουν κουρασμένα.
Απολαμβάνοντας τον υπέροχο ήλιο που μας χαρίζει απλόχερα ο τόπος μας, θα αποκομίσουν ένα μεγάλο όφελος για την υγεία τους, τόσο την ψυχική, όσο και τη σωματική.
Στέλλα Κανάκη, Παιδίατρος