Διαζύγιο και παιδιά: Ένας πλήρης οδηγός για τον νόμο της συνεπιμέλειας
Όταν οι γονείς χωρίζουν, το θέμα της επιμέλειας των παιδιών είναι συνήθως ένα από τα πιο ακανθώδη προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν. Πού θα ζήσουν τα παιδιά τους; Πόσο χρόνο θα έχει ο κάθε γονιός με αυτά; Ποιος θα πάρει τις σημαντικές αποφάσεις για τη ζωή τους; Στην Ελλάδα εδώ και ένα χρόνο έχει μπει σε εφαρμογή ο νόμος της συνεπιμέλειας. Και ενώ αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες καινοτομίες της χώρας μας, τα νερά είναι ακόμη θολά. Τι ισχύει, λοιπόν, με την συνεπιμέλεια και ποια είναι τα δικαιώματα των δυο γονιών;
Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα βήματα του Οικογενειακού Δικαίου. Με τον νόμο της συνεπιμέλειας οι δυο γονείς είναι πλέον και νομικά κατοχυρωμένοι ότι θα πρέπει να συνεισφέρουν από κοινού στην ανατροφή του παιδιού. Ο γάμος τελείωσε, οι δυο γονείς θα πάρουν ξεχωριστούς δρόμους, αλλά η οικογένεια που δημιούργησαν μαζί συνεχίζει να υπάρχει. Σε ένα παιδί δεν μπορείς να είσαι πατέρας ή μητέρα για κάποιες μέρες, αλλά πρέπει να είσαι ενεργός παίκτης στην ζωή του σε καθημερινή βάση. Αυτό ακριβώς προσπαθεί να εξασφαλίσει νέος αυτός νόμος.
Τι ισχύει με την συνεπιμέλεια στη πράξη;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο νόμος δεν προβλέπει υποχρεωτική συνεπιμέλεια με την έκδοση του διαζυγίου. Προβλέπει πάντως ότι το Δικαστήριο μπορεί να δώσει συνεπιμέλεια, ακόμα και αν δεν συμφωνούν και οι δύο γονείς, από την στιγμή που μια από τις δυο πλευρές το αιτηθεί.
Γνώμονας αυτού του νόμου είναι η επικοινωνία που θα έχει το παιδί με τον γονέα που δεν διαμένει μαζί. Συγκεκριμένα, η καινοτομία με την συνεπιμέλεια είναι ότι ο γονέας, που δεν μένει μαζί με το παιδί, έχει το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση δια ζώσης επικοινωνίας που δεν είναι λιγότερη από το 1/3 του χρόνου του παιδιού.
Γι’ αυτό τον σκοπό, άλλωστε, έχει καθιερωθεί το μαχητό τεκμήριο του 1/3 επικοινωνίας με το οποίο εξασφαλίζεται η αυξημένη και ισόρροπη επικοινωνία των παιδιών και με τους δύο γονείς. Με τον τρόπο αυτό, αμφότεροι οι γονείς μπορούν να έχουν ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά τους, συμβάλλοντας ουσιωδώς με την παρουσία τους στην ομαλή ψυχοπνευματική τους ανάπτυξη. Παράλληλα, όμως, δημιουργείται μια ουσιαστική βάση διαλόγου μεταξύ των γονέων, ώστε να αποφεύγονται οι έριδες και οι φιλονικίες μεταξύ τους που πληγώνουν το συναισθηματικό κόσμο των παιδιών και παρακωλύουν την ανάπτυξη της προσωπικότητας τους.
Προστατεύει ο νόμος της συνεπιμέλειας τα παιδιά σε περιπτώσεις κακοποιητικής συμπεριφοράς;
Ο νέος νόμος απαιτεί αμετάκλητη απόφαση για να απαγορεύσει την επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα που έχει προβεί σε ενδοοικογενειακή βία ή σε εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας. Αυτό αποτελεί και το μελανό σημείο του νόμου, καθώς για να εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση χρειάζονται συνήθως 4 με 5 χρόνια.
Και τι γίνεται με τα παιδιά εκτός γάμου;
Αν και οι δύο πλευρές συμφωνούν τότε ο νόμος ισχύει κανονικά. Αν δεν υπάρξει κάποια κοινή γραμμή τότε η γονική μέριμνα πηγαίνει στην μητέρα, εκτός κι αν ο πατέρας έχει αναγνωρίσει το παιδί ή έχει αιτηθεί αναγνώρισης.
Τι προβλέπει ο νόμος της συνεπιμέλειας στην περίπτωση που ο ένας γονιός αποφασίσει να ζήσει σε άλλη πόλη ή χώρα;
Θεωρητικά, η συνεπιμέλεια δεν μπορεί να αποτρέψει έναν γονιό να μετακομίσει σε μια διαφορετική πόλη ή χώρα. Τα προβλήματα αρχίζουν να δημιουργούνται από τη στιγμή που η επικοινωνία με το παιδί δεν μπορεί να συμβαδίσει με το 1/3 του χρόνου του. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται η σύμφωνη γνώμη και του άλλου γονέα ή δικαστική απόφαση.
Ο νόμος της συνεπιμέλειας αν και πάει να λύσει βασικά προβλήματα στην σχέση παιδιού-γονέα μετά από ένα διαζύγιο στην πράξη, έχει πολλές ακόμα διευκρινίσεις να δώσει, όπως για παράδειγμα ποια είναι τα δικαιώματα της μητέρας και ποια αυτά του πατέρα. Αν και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα έχουν να γίνουν ακόμα πολλά για να υιοθετηθεί πλήρως από την ελληνική νοοτροπία.
Από την Βασιλική Μπαγιώρκα