Συχνά οι γονείς παραπονιούνται: «Mερικές φορές, φαίνεται ότι τα λόγια μας είναι για τα παιδιά μας εντελώς περιττά. Για να κάνουν κάτι, πρέπει να το επαναλάβουμε πολλές φορές. Mας δίνουν την εντύπωση ότι δεν ακούν. Mιλάμε, μιλάμε, και εκείνα απτόητα συνεχίζουν το παιχνίδι τους…»
Άραγε, γιατί συμβαίνει αυτό;
Έλλειψη προσοχής, ανυπακοή, έλλειψη ενδιαφέροντος γι’ αυτά που τους λέτε ή κάτι άλλο; Έχετε μήπως σκεφτεί τον τρόπο με τον οποίο απευθύνεστε στα παιδιά; Δηλαδή, μήπως την ώρα που είστε μαζί, τους κάνετε διαρκώς υποδείξεις, παρατηρήσεις ή τους αναθέτετε δουλειές; «Πλύνε, παιδί μου, τα χέρια σου», «Γιατί δεν έβαλες στη θέση τους τα παπούτσια σου;» ή «Έλα να φας επιτέλους», «Ακόμα να διαβάσεις;» λέτε. Πόσες φορές επαναλαμβάνετε αυτές τις φράσεις; Μήπως, μάλιστα, αφού τα έχετε πει πολλές φορές, μετά εκνευρίζεστε που το παιδί σας συνεχίζει απτόητο το παιχνίδι του και, τελικά, κάνετε εσείς αυτά που πρέπει να έχει κάνει το ίδιο; Όπως φαίνεται, δεν επικοινωνείτε σωστά, με αποτέλεσμα να μην εισακούγονται τα λόγια σας.
Tι θα πρέπει να γνωρίζετε…
Για τα παιδιά είναι σημαντικός ο τρόπος που τους απευθύνεστε, το ύφος που έχετε όταν τους μιλάτε, το βλέμμα σας, οι κινήσεις σας αλλά και ο τόνος της φωνής σας. Όπως είναι φυσικό επακόλουθο, οι αντιδράσεις τους είναι ανάλογες με αυτά που εισπράττουν.
Για να υπάρχει καλή επικοινωνία, το παιδί πρέπει να νιώθει ότι οι σκέψεις του, οι απόψεις του, τα συναισθήματά του «ακούγονται» και γίνονται αποδεκτά από εσάς.
Να τηρείτε ό,τι του λέτε. Για παράδειγμα, αν του πείτε «σταμάτα να σπρώχνεις τον αδελφό σου, διαφορετικά θα πας στο δωμάτιό σου» και έπειτα δεν το κάνετε, εκείνο θεωρεί ότι τα λόγια σας δεν έχουν σημασία. Tο ίδιο ισχύει και για τις υποσχέσεις.
Nα είστε όσο το δυνατόν πιο σαφείς.
Aν θέλετε το παιδί σας να κάνει εκείνο που του λέτε, πρέπει να αναρωτιέστε: «Έκανα ό,τι ήταν δυνατόν για να του δώσω να καταλάβει;».
Όταν μιλάτε στο παιδί, ο τόνος της φωνής σας να είναι στοργικός και τρυφερός, γιατί αυτό σημαίνει φιλικότητα. Αντίθετα, αν είναι ψυχρός, απόμακρος, επιτακτικός, αγχώδης, τότε δημιουργεί απόσταση.
Kοιτάζετε το παιδί στα μάτια, όταν θέλετε να του πείτε κάτι. Aκόμα και ένα πολύ μικρό παιδί καταλαβαίνει τότε ότι μιλάτε σοβαρά.
Βρίσκετε, με κάθε ευκαιρία, χρόνο για συζήτηση
– κατά την ώρα του φαγητού ή κάποια άλλη στιγμή που είναι χαλαρό. Mην παραμελείτε τα προβλήματα αλλά και μην μιλάτε με το παιδί διαρκώς γι’ αυτά. Καλό είναι να συζητάτε για πολλά θέματα.
Αλεξάνδρα Καππάτου, Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος
Απόσπασμα από το βιβλίο μου Μεγαλώστε ευτιχισμένα παιδιά