Τα μαθητικά Συμβούλια και ο ρόλος τους
Θέμα: Εκλογές 15μελών συμβουλίων σε Γυμνάσια και Λύκεια
Με αφορμή τις εκλογές των 15μελών συμβουλίων, ακολουθεί διάλογος γονιού με το παιδί του…
Παιδί: Σήμερα θα σχολάσουμε νωρίς γιατί έχουμε εκλογές για το 15μελές
Γονιός: Θα πάρεις μέρος κι εσύ;
Παιδί: Όχι, γιατί θα πρέπει λέει, να ξυπνάμε άγρια χαράματα και να πηγαίνουμε στο σχολείο…
Γονιός: Τι εννοείς; Όσοι είναι στο 15μελές πηγαίνουν στο σχολείο από τα χαράματα;
Παιδί: Ναι, για τις καταλήψεις!
Πραγματικό το γεγονός, υπαρκτά και τα πρόσωπα!
Με λίγα λόγια, μαθητές, ψηφοφόροι και υποψήφιοι θεωρούν ότι ο κυρίαρχος ρόλος των μαθητικών συμβουλίων είναι οι καταλήψεις!
Τα μαθητικά Συμβούλια και ο ρόλος τους
Ωστόσο είναι πολύ εύκολο να ενημερωθούν όσοι δεν γνωρίζουν ποιος είναι τελικά ο ρόλος των μαθητικών συμβουλίων.
Το 15μελές μαθητικό συμβούλιο σε Γυμνάσιο και Λύκειο έχει την ευθύνη να αντιπροσωπεύει και να υπερασπίζεται τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των μαθητών, να προωθεί την επικοινωνία και τη συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς και τη διεύθυνση, και να συμβάλλει στη βελτίωση της σχολικής ζωής μέσω ποικίλων δραστηριοτήτων και πρωτοβουλιών.
Οι βασικές αρμοδιότητες του 5μελούς και του 15μελούς, όπως προβλέπονται στον «Κανονισμό λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων” (Υπ. Απόφαση 23.613/6/Γ2/4094/86), είναι:
• Το 5μελές και το 15μελές μεταφέρουν τα αιτήματα ή παράπονα των μαθητών ενός τμήματος ή του σχολείου αντίστοιχα στον Διευθυντή και τον Σύλλογο των Καθηγητών (άρθρο 2, παρ. 2, 10)
• Το προεδρείο του 15μελούς συμμετέχει στις συνεδριάσεις του συλλόγου των καθηγητών όταν συζητιούνται πολιτιστικές, αθλητικές και γενικά μαθητικές δραστηριότητες (επισκέψεις, εκδρομές, διοργάνωση σχολικών γιορτών κ.ά.) (άρθρο 6, παρ. 3)
• Όταν ο σύλλογος των καθηγητών συζητάει για την επιβολή ποινής σε έναν μαθητή, στη συζήτηση συμμετέχει με δικαίωμα λόγου το τριμελές προεδρείο του 15μελους, ο πρόεδρος του τμήματος του μαθητή και φυσικά ο μαθητής που έχει δικαίωμα απολογίας.
Οι μαθητές αποχωρούν την ώρα της συζήτησης των καθηγητών για την τελική τους απόφαση (άρθρο 5)
• Το 5μελές και το 15μελές σε συνεννόηση και με την έγκριση του Διευθυντή και του Συλλόγου Καθηγητών μπορεί να διοργανώνει καλλιτεχνικές και αθλητικές εκδηλώσεις, όπως επιστημονικές συζητήσεις, μουσικές συναυλίες, εκθέσεις, θεατρικές παραστάσεις, αθλητικούς αγώνες και να ιδρύει ομίλους ανάλογα με τα ενδιαφέροντα των μαθητών (κινηματογραφικός όμιλος, θεατρικός, φωτογραφικός κ.λ.π). Οι συνεδριάσεις αυτών των ομίλων γίνονται εκτός διδακτικών ωρών (άρθρο 6, παρ. 2)
• Με πρωτοβουλία του 5μελούς και του 15μελούς μπορούν να εκδίδονται έντυπα (σχολικό περιοδικό, εφημερίδα, ενημερωτικά έντυπα) από τους μαθητές για την ενημέρωση και την ανταλλαγή απόψεων με τους συμμαθητές τους ή και τους άλλους φορείς του σχολείου. Την ευθύνη για τη σύνταξη του περιοδικού ή της εφημερίδας την έχει συντακτική επιτροπή που αποτελείται από μέλη της μαθητικής κοινότητας. Καθηγητής – σύμβουλος, ορίζεται από το σύλλογο των καθηγητών, για τη συμπαράσταση και βοήθεια στην έκδοση των εντύπων (άρθρο 6, παρ. 4β)
Κάθε πότε μπορούν να συνεδριάζουν το πενταμελές και το δεκαπενταμελές; Κάθε πότε μπορεί να συνεδριάζει ολόκληρο το τμήμα ωκαι ολόκληρο το σχολείο;
Το 5μελές και το 15μελές μπορούν να συνεδριάζουν όποτε θέλουν γιατί συνεδριάζουν εκτός διδακτικών ωρών. Η Γενική Συνέλευση όλου του τμήματος γίνεται μια φορά τον μήνα την τελευταία διδακτική ώρα, ενώ η Γενική Συνέλευση όλου του σχολείου γίνεται τρεις φορές τον χρόνο τις τρεις τελευταίες διδακτικές ώρες της ημέρας. Μπορούν να γίνουν και έκτακτες Γενικές Συνελεύσεις του τμήματος ή του σχολείου, αλλά εκτός διδακτικών ωρών.
Έχει δικαίωμα το δεκαπενταμελές να συμμετέχει στις συνεδριάσεις του συλλόγου των καθηγητών; Σε ποιες περιπτώσεις;
Ναι, σε κάθε περίπτωση που συζητιούνται θέματα που αφορούν τη μαθητική ζωή (αποβολές, εκδρομές, εκδηλώσεις κλπ.) το 15μελές μπορεί να συμμετέχει με δικαίωμα λόγου στις συνεδριάσεις. Υπ. Απόφαση 23.613/6/Γ2/4094/86 (Κανονισμός λειτουργίας μαθητικών κοινοτήτων), άρθρο 5, παρ. 6
«Σε κάθε περίπτωση που συζητούνται στο σύλλογο των καθηγητών πειθαρχικά θέματα παραβρίσκονται στις σχετικές συνεδριάσεις με δικαίωμα λόγου και οι εκπρόσωποι των μαθητών που αναφέρονται στην παράγραφο 4 αυτού του άρθρου»
(Σημ: ο πρόεδρος του 5μελούς και το προεδρείο του 15μελούς) Υπ. Απόφαση 23.613/6/Γ2/4094/86 (Κανονισμός λειτουργίας μαθητικών κοινοτήτων), άρθρο 6, παρ. 3
«Στις συνεδριάσεις του συλλόγου των καθηγητών, όταν συζητιούνται πολιτιστικές, αθλητικές και γενικά μαθητικές δραστηριότητες (π.χ. συγκρότηση βιβλιοθήκης, μορφωτικές επισκέψεις και εκδρομές, διοργάνωση σχολικών εορτών, δημιουργία
και συντήρηση σχολικού μουσείου κ.λ.π.) συμμετέχει με δικαίωμα λόγου, το προεδρείο του μαθητικού συμβουλίου του σχολείου»
Υπ. Απόφαση Φ.353.1./324/105657/Δ1 (16-10-2002), άρθρο 37, παρ. 18
«Στις συνεδριάσεις του Συλλόγου των Διδασκόντων των σχολείων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης παίρνουν μέρος, με δικαίωμα λόγου, εκπρόσωποι των μαθητών, όταν συζητούνται θέματα που τους αφορούν και εφόσον αυτά ορίζονται στον κανονισμό λειτουργίας των μαθητικών κοινοτήτων» Υπ. Απόφαση Φ.353.1./324/105657/Δ1/16-10-2002 (Καθηκοντολόγιο), άρθρο 36, παρ. 15 «(Οι καθηγητές) ενθαρρύνουν τους μαθητές να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων για θέματα που αφορούν τους ίδιους και το σχολείο και καλλιεργούν τις αρχές και το πνεύμα αλληλεγγύης και συλλογικότητας»
Έχουν δικαίωμα τα πενταμελή/ δεκαπενταμελή να μαζεύουν και να κρατάνε χρήματα;
Δικαίωμα να μαζεύουν χρήματα έχουν μόνο οι Ταμίες των 5μελών. Το 15μελές δεν έχει δικαίωμα να κρατάει χρήματα (γι’ αυτό δεν έχει και ταμία). Όταν, για παράδειγμα, γίνεται μια εκδήλωση για την πενταήμερη της Γ΄ Λυκείου, τα χρήματα της εκδήλωσης
πρέπει αμέσως μετά την εκδήλωση να μοιράζονται ισόποσα στους ταμίες των τμημάτων της Γ΄.
Υπ. Απόφαση 23.613/6/Γ2/4094/86 (Κανονισμός λειτουργίας μαθητικών κοινοτήτων), άρθρο 4, παρ. 2 «Ποσά που προέρχονται από εκδηλώσεις, στις οποίες παίρνουν μέρος μαθητές από διάφορες μαθητικές κοινότητες του σχολείου, χωρίζονται σε ίσα μέρη και μοιράζονται στα ταμεία των μαθητικών κοινοτήτων από το μαθητικό συμβούλιο του σχολείου»
Μπορεί το δεκαπενταμελές να ελέγξει το κυλικείο του σχολείου για τιμές, καθαριότητα κ.λπ.;
Ναι, είναι μάλιστα και υποχρέωση του 15μελούς, αλλά και των καθηγητών, να ελέγχουν τη λειτουργία του κυλικείου. Μπορεί επίσης να ελέγξει και εάν εφαρμόζεται ο νόμος για τις τιμές των σχολικών κυλικείων.
Η συνεργασία του 15μελούς μαθητικού συμβουλίου με καθηγητές, γονείς και την τοπική αυτοδιοίκηση είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της σχολικής κοινότητας και την προώθηση των αναγκών και των συμφερόντων των μαθητών. Αυτές οι σχέσεις αλληλεπίδρασης συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός πιο λειτουργικού και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για τους μαθητές.
Συνεργασία με τους γονείς
Η συνεργασία με τους γονείς, κυρίως μέσω του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, είναι επίσης πολύ σημαντική, καθώς οι γονείς αποτελούν ένα άλλο βασικό κομμάτι της σχολικής κοινότητας. Το 15μελές συμβούλιο μπορεί να συνεργαστεί με τους γονείς στα εξής:
Επικοινωνία για θέματα που αφορούν τη σχολική ζωή: Το 15μελές μπορεί να ενημερώνει τους γονείς για τα προβλήματα ή τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι μαθητές και να συζητά μαζί τους για τη βελτίωση των συνθηκών του σχολείου, π.χ. υποδομές ή εκπαιδευτικά θέματα.
Κοινές πρωτοβουλίες: Μαζί με τους γονείς, το 15μελές μπορεί να οργανώνει φιλανθρωπικές δράσεις, πολιτιστικές εκδηλώσεις ή άλλες δραστηριότητες που αφορούν την ευρύτερη σχολική κοινότητα.
Συμπαράσταση σε αιτήματα: Ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων μπορεί να υποστηρίξει τα αιτήματα των μαθητών, εάν κρίνουν ότι αυτά είναι δίκαια, και να ασκήσουν πίεση στη διεύθυνση ή σε άλλους φορείς για τη βελτίωση των συνθηκών του σχολείου.
Συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση
Η τοπική αυτοδιοίκηση (Δήμος, Περιφέρεια) έχει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των σχολείων, καθώς είναι υπεύθυνη για πολλά ζητήματα που αφορούν τις υποδομές και τη χρηματοδότηση των σχολικών μονάδων. Το 15μελές μπορεί να έρθει σε επαφή με την τοπική αυτοδιοίκηση για τα εξής:
Βελτίωση των υποδομών: Εάν υπάρχουν προβλήματα στις εγκαταστάσεις του σχολείου (π.χ. ελλείψεις σε θέρμανση, ηλεκτρισμό, υλικοτεχνικό εξοπλισμό), το 15μελές μπορεί να απευθυνθεί στον Δήμο για τη βελτίωσή τους. Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει την αρμοδιότητα της συντήρησης των σχολικών κτιρίων και των υποδομών.
Στήριξη δραστηριοτήτων: Η τοπική αυτοδιοίκηση συχνά προσφέρει υποστήριξη σε δράσεις που αφορούν την εκπαιδευτική κοινότητα, όπως πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, παρέχοντας υλική ή οικονομική υποστήριξη.
Συμμετοχή σε τοπικά προγράμματα: Οι μαθητές, μέσω του 15μελούς, μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα και δράσεις που οργανώνονται από τον Δήμο, όπως προγράμματα εθελοντισμού, περιβαλλοντικές εκστρατείες ή άλλες κοινωνικές πρωτοβουλίες.
Οφέλη της Συνεργασίας
Ενδυνάμωση της φωνής των μαθητών: Μέσω της συνεργασίας με καθηγητές, γονείς και την τοπική αυτοδιοίκηση, τα αιτήματα των μαθητών έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να ακουστούν και να υλοποιηθούν.
Καλύτερες σχολικές συνθήκες: Η συλλογική προσπάθεια μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση των υποδομών, της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της ποιότητας ζωής στο σχολείο.
Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων: Μέσα από τη συμμετοχή σε αυτές τις συνεργασίες, οι μαθητές αναπτύσσουν δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας και ηγεσίας, που θα τους είναι χρήσιμες και στο μέλλον.
Η συνεργασία του 15μελούς με τους παραπάνω φορείς αποτελεί έναν τρόπο για να ενισχυθεί η ενεργός συμμετοχή των μαθητών στη σχολική κοινότητα και να προωθηθούν αλλαγές που βελτιώνουν την καθημερινή σχολική ζωή.