Οι εκπαιδευτικοί υπεύθυνοι για τον προσεισμικό έλεγχο των σχολείων;
Στη χώρα όπου στα σχολεία πέφτουν κάθε τόσο σοβάδες, τους ζητούν να «γνωμοδοτήσουν» αν «οι ψευδοροφές, σωληνώσεις, φωτιστικά, χωρίσματα και διακοσμητικά γύψινα είναι κατάλληλα στερεωμένα ώστε να αποφευχθεί η πτώση τους σε περίπτωση σεισμού» !
Ένα ακόμα απίστευτο αλλά ελληνικό φαινόμενο, εξελίσσεται με το θέμα του προσεισμικού ελέγχου στα σχολεία όλης της χώρας.
Οπως προκύπτει από τις σχετικές οδηγίες, υπεύθυνοι για την αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης στις σχολικές υποδομές καθίστανται… οι εκπαιδευτικοί, δηλαδή οι πλέον αναρμόδιοι!
Αδιανόητο; Αληθινό όμως, και να δούμε τι θα συμβεί αν, ο μη γένοιτο, συμβεί μια καταστροφή μετά από σεισμό, και ένας εκπαιδευτικός έχει βεβαιώσει π.χ. ότι όλα είναι στερεωμένα κανονικά στο κτήριο. Που να το ξέρει ο άνθρωπος; Τεχνικός είναι; Και τότε θα αναζητηθούν ευθύνες από τους εκπαιδευτικούς;
Ας δούμε όμως αναλυτικά τη νέα αδιανόητη οδηγία:
Πριν από λίγες ημέρες, ανακοινώθηκε ότι ξεκινά το επόμενο διάστημα η διαδικασία απογραφής σχολικών και άλλων κτιρίων φορέων που εποπτεύει το ΥΠΑΙΘΑ για τον Πρωτοβάθμιο Προσεισμικό έλεγχο, σύμφωνα με εγκύκλιο που απέστειλε το Υπουργείο Παιδείας στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης.
Όπως αναφέρει το site alfavita.gr “Η διαδικασία της απογραφής θα γίνει μέσω πλατφόρμας του ΟΑΣΠ και σύμφωνα με την εγκύκλιο και τις οδηγίες του ΟΑΣΠ, οι αρμόδιοι φορείς υποχρεούνται να καταχωρίσουν τα στοιχεία των κτιρίων, εντός χρονικού διαστήματος δύο (2) μηνών από την ενεργοποίηση της λειτουργίας της ψηφιακής πλατφόρμας «ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΓΙΑ ΠΡΟΣΕΙΣΜΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ». Η πρόσβαση στην πλατφόρμα θα γίνεται μέσα από την ιστοσελίδα του ΟΑΣΠ, όπου και θα αναρτηθούν αναλυτικές οδηγίες χρήσης.
Οι εκπαιδευτικοί αρμόδιοι για τους ελέγχους!
Όπως παρατηρεί λοιπόν ο ΣΕΠΕ Αριστοτέλης, στις 3 Οκτωβρίου 2023, και μετά τα όσα καταστροφικά συνέβησαν στη Θεσσαλία, το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας αποστέλλει και στο Υπουργείο Παιδείας έγγραφο, με το οποίο ζητά να γίνει απογραφή των στοιχείων των κτιρίων σε σχετική πλατφόρμα. Το Υπουργείο Παιδείας διαβιβάζει το έγγραφο αυτό στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και αυτές με τη σειρά τους στους διευθυντ(ρι)ες των σχολείων!
Και σε ορισμένες περιπτώσεις οι διευθυντές/τριες των σχολείων ζητούν από τους εκπαιδευτικούς της τάξης να συμπληρώσουν μακροσκελή ερωτηματολόγια που αφορούν στην ασφάλεια των κτηρίων.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
«Οι ψευδοροφές, σωληνώσεις, φωτιστικά, χωρίσματα και διακοσμητικά γύψινα είναι κατάλληλα στερεωμένα ώστε να αποφευχθεί η πτώση τους σε περίπτωση σεισμού;»,
«Τα αναρτημένα προσαρτήματα, οι πινακίδες και τα λοιπά διακοσμητικά στοιχεία είναι αγκυρωμένα κατάλληλα στο κτήριο;»,
«Τα τζάμια που χρησιμοποιούνται στις προσόψεις και στα παράθυρα είναι ασφαλείας;» και πολλά άλλα.
Όλα αυτά καλούνται να τα βεβαιώσουν οι διευθυντ(ρι)ες ή οι εκπαιδευτικοί της κάθε σχολικής μονάδας με ένα ναι ή όχι, οι οποίοι φυσικά πρέπει να γνωρίζουν όχι μόνο να ελέγχουν τα σχετικά στοιχεία αλλά και να πιστοποιούν την ορθή τους λειτουργία.
«Μετά τα όσα τραγικά συμβαίνουν στη χώρα, τα οποία εν πολλοίς οφείλονται και στις παραλείψεις και την αδιαφορία του κράτους, έρχεται το Υπουργείο Παιδείας και απαιτεί να μεταθέσει τις ευθύνες για τον προσεισμικό έλεγχο των κτηρίων στους εκπαιδευτικούς. Και ακόμη χειρότερα να τους καταστήσει υπεύθυνους σε κάθε περίπτωση που βεβαιώνουν κάτι από τα ζητούμενα είτε θετικά είτε αρνητικά. Φυσικά δεν γίνεται λόγος για το αν οι εκπαιδευτικοί είναι στοιχειωδώς κατάλληλοι να κάνουν αυτή την καταγραφή. Είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για τη σωστή αποτύπωση του προσεισμικού ελέγχου να καλούνται οι εντελώς αναρμόδιοι, χωρίς τα αναγκαία επαγγελματικά κι επιστημονικά προσόντα, εκπαιδευτικοί, να προβούν σε τέτοιες διαπιστώσεις!
Αναρωτιόμαστε ευλόγως τι θα γίνει, αν μετά από ένα σεισμό, γίνει μια καταστροφή, και ένας εκπαιδευτικός έχει βεβαιώσει π.χ. ότι όλα είναι στερεωμένα κανονικά στο κτήριο; Θα αναζητηθούν ευθύνες από τους εκπαιδευτικούς; Αναρωτιόμαστε επιπλέον, ακόμη και αν συμπληρώναμε όλα αυτά τα στοιχεία, ποιος αρμόδιος θα έλεγχε την ορθότητά τους; Αντί λοιπόν το κράτος να στείλει κλιμάκια επιστημόνων που έχουν την γνωστική επάρκεια να προβούν σε τέτοιες κρίσεις, καθιστά υπεύθυνους για αυτό τους εκπαιδευτικούς της τάξης!», σημειώνει ο Σύλλογος.
Το θράσος τους δεν έχει όρια!
Κι αυτά ζητούνται και σε σχολεία που πέφτουν σοβάδες!
Αξίζει να σημειώσουμε για μια ακόμη φορά ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των σχολείων οι κτηριακές υποδομές είναι απαρχαιωμένες, υπάρχουν σημαντικές φθορές και κακοτεχνίες, ενώ σπάνια ελέγχονται για τη στατική τους επάρκεια. Μεγάλο ποσοστό των σχολικών μονάδων, στεγάζονται σε προκάτ κατασκευές στις οποίες οι συνθήκες καθημερινής διαβίωσης είναι απαράδεκτες και στις περισσότερες περιπτώσεις έχουν ξεπεράσει τη διάρκεια χρήσης που προβλέπεται από τις προδιαγραφές τους.
Ο σχεδιασμός για την ανέγερση νέων σχολικών μονάδων είναι σχεδόν ανύπαρκτος και μετά την κατάργηση του ΟΣΚ διενεργείται μέσω προγραμμάτων ΣΔΙΤ που είναι υπερκοστολογημένες, ολοκληρώνονται με μεγάλες καθυστερήσεις, με αμφιβόλου ποιότητας αποτελέσματα και με σοβαρούς κι αντιεκπαιδευτικούς περιορισμούς στη χρήση αυτών των κτηρίων. Κατά κανόνα στις σχολικές μονάδες δεν υπάρχει συστηματικός έλεγχος για την πυροπροστασία και τις συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας, δεν τηρείται τεχνικό δελτίο εργασιών συντήρησης από τους Δήμους.
Τώρα καταλαβαίνουμε…
Και ο ΣΕΠΕ Αριστοτέλης, τονίζει: «Τώρα καταλαβαίνουμε τι σήμαιναν οι κυβερνητικές δεσμεύσεις περί δήθεν πρωτοβάθμιου αντισεισμικού ελέγχου όλων των σχολικών κτηρίων. Εμπαιγμός! Η κυβέρνηση με επικίνδυνο κυνισμό πετάει από πάνω της την ευθύνη. Σημειώνουμε ότι με βάση τη νομοθεσία οι ΟΤΑ έχουν όλες τις αρμοδιότητες, που συνδέονται με την συντήρηση και την λειτουργία των σχολικών κτηρίων.
Καλούμε και καλύπτουμε
– τις/τους διευθυντές/τριες και προϊσταμένες/ους, να μην αναθέτουν τη συμπλήρωση του εγγράφου στις/στους εκπαιδευτικούς της σχολικής τους μονάδας
– τις/τους διευθυντές/τριες και προϊσταμένες/ους, τις/τους εκπαιδευτικούς των σχολείων, να μην συμπληρώσουν ένα έγγραφο για το οποίο δεν έχουν καμία επαγγελματική αρμοδιότητα ούτε και τη γνώση που απαιτείται. Η ευθύνη για τον προσεισμικό έλεγχο δεν είναι αρμοδιότητα των εκπαιδευτικών.
– τις/τους διευθυντές/τριες και προϊσταμένες/ους να στείλουν επίσημο έγγραφο προς τους δήμους που να τους ζητούν να μεριμνήσουν αρμοδίως για την απογραφή των κτηρίων για τον πρωτοβάθμιο προσεισμικό έλεγχο.
Καλούμε:
-το ΔΣ της ΔΟΕ να τοποθετηθεί ανάλογα.
-το γονεϊκό κίνημα με όλους τους φορείς τους (σύλλογοι γονέων, ενώσεις, κλπ) να πάρει αντίστοιχες αποφάσεις και όλοι μαζί να διεκδικήσουμε:
Αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης ώστε να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες των σχολείων, πανελλαδικό πρόγραμμα ανέγερσης σχολικής στέγης με αποκλειστικά κρατική χρηματοδότηση, εξασφάλιση των αναγκαίων συνθηκών ασφάλειας και υγιεινής»
9.000 σχολεία χτισμένα μέχρι το 1985 δεν έχουν ελεγχθεί ποτέ…
Ειδικά για τα σχολικά κτίρια, πάνω από 9.000 είναι χτισμένα την περίοδο 1960 – 1985 και δεν έχουν ελεγχθεί ποτέ! Από το σύνολο των πρωτοβάθμιων ελέγχων υπολογίζεται ότι για ένα περίπου 10% των κτιρίων θα χρειαστεί επανέλεγχος, ενδεχομένως και επισκευαστικές εργασίες, που, εκτός από κινδύνους σε περίπτωση σεισμού, σημαίνει και ανατροπή της εκπαιδευτικής λειτουργίας μέσα στη σχολική χρονιά.
Να σημειωθεί ότι η διαδικασία έχει ήδη καθυστερήσει σημαντικά, παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, μετά τον σεισμό στην Τουρκία (6/2/2023), για υποχρεωτικό έλεγχο όλων των δημοσίων κτιρίων και κατά προτεραιότητα των σχολείων, η διαδικασία ακόμα δεν έχει ξεκινήσει, με το πιο αισιόδοξο σενάριο να τοποθετεί την έναρξη των όποιων ελέγχων τον ερχόμενο Σεπτέμβρη ή Οκτώβρη, σε συνεργασία με το ΤΕΕ.
Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που κατατάσσεται 1η σε σεισμικότητα στην Ευρώπη και 6η στον κόσμο, η αντισεισμική πρόληψη με τακτικούς και εξαντλητικούς ελέγχους θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα για το κράτος. Συμβαίνει όμως το ακριβώς αντίθετο, αν σκεφτεί κανείς ότι από τον μεγάλο σεισμό της Αθήνας το 1999 και τις αποφάσεις που υπήρξαν τότε για έλεγχο των κτιρίων, αυτός έγινε περίπου στα μισά σχολεία όλης της χώρας και μόλις στο 1/3 των σχολείων της σεισμόπληκτης Αττικής.
Ακόμα και τότε, οι έλεγχοι ξεκίνησαν δυο χρόνια (!) μετά τον καταστροφικό σεισμό, χωρίς ποτέ να ολοκληρωθούν. Σήμερα, 22 χρόνια μετά, το πρόγραμμα που νομοθέτησε η κυβέρνηση τον περασμένο Μάρτη δεν έχει ξεκινήσει ακόμα, ενώ θα έπρεπε τα σχολεία να έχουν ήδη ελεγχθεί, για να βεβαιωθεί η ασφάλειά τους, ή να δρομολογηθούν εργασίες εκεί που χρειάζεται, πριν αρχίσει η νέα σχολική χρονιά.”
Νίκος Μάστορας