Τι είναι η δυσλεξία;
Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή διαταραχή που επηρεάζει περίπου το 10% του πληθυσμού.
Πρόκειται για μια νευρολογική διαταραχή, που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να διαβάζει, να γράφει, να συλλαβίζει και μερικές φορές να μιλάει.
Συγκεκριμένα, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τη γλώσσα.
Ένα άτομο που έχει διαγνωστεί με δυσλεξία παρουσιάζει δυσκολίες σχετικά με την αποκωδικοποίηση της γλώσσας. Αυτό σημαίνει ότι δυσκολεύεται να κατανοήσει τη σχέση μεταξύ γραμμάτων και ήχων. Αυτό καθιστά την ανάγνωση και την ορθογραφία ιδιαίτερα δύσκολες. Πιθανώς να παρουσιάζει δυσκολία στην ανάκτηση λέξεων και να δυσκολεύεται να εκφραστεί προφορικά.
Η δυσλεξία μπορεί επίσης να επηρεάσει άλλες γνωστικές δεξιότητες, όπως για παράδειγμα:
– τη μνήμη εργασίας,
– την προσοχή, καθώς και την ταχύτητα επεξεργασίας.
Αυτές οι δεξιότητες είναι σημαντικές για την ακαδημαϊκή επιτυχία και αν επηρεάζονται από τη δυσλεξία, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ικανότητα του ατόμου να μαθαίνει.
Αν και πρόκειται για μια συχνή διαταραχή, συχνά παρεξηγείται και μπορεί να αγνοηθεί στην τάξη, με αποτέλεσμα οι μαθητές με δυσλεξία να αισθάνονται παρεξηγημένοι και παραγνωρισμένοι.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι δεν σχετίζεται με τη νοημοσύνη, διότι τα άτομα με δυσλεξία είναι εξίσου ευφυή με τους συνομηλίκους τους.
Αίτια Δυσλεξίας
Τα ακριβή αίτια της δυσλεξίας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένας συνδυασμός γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.
Έρευνες έχουν δείξει ότι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η προγεννητική έκθεση στο αλκοόλ και τον καπνό, μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης δυσλεξίας.
Η δυσλεξία δεν προκαλείται από έλλειψη προσπάθειας ή κινήτρων και δεν σχετίζεται με προβλήματα όρασης ή ακοής.
Στην πραγματικότητα, η δυσλεξία μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών, φυλών και κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων.
Σημάδια και συμπτώματα δυσλεξίας
Η διάγνωση της δυσλεξίας είναι δύσκολη και τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ορισμένα από τα κοινά σημάδια της δυσλεξίας περιλαμβάνουν:
• Δυσκολία με τη φωνολογική επίγνωση, δηλαδή την ικανότητα αναγνώρισης και χειρισμού των ήχων στις λέξεις.
• Δυσκολία με την αποκωδικοποίηση, δηλαδή την ικανότητα να ακούγονται οι λέξεις.
• Δυσκολία στην ανάγνωση
• Δυσκολία στον προφορικό λόγο
• Δυσκολία στην κατανόηση της ανάγνωσης
• Δυσκολία στην ορθογραφία
• Δυσκολία με τα σημεία στίξης
• Δυσκολία στη γραφή, δυσκολία στον γραπτό λόγο
• Δυσκολία στη λεκτική έκφραση
• Δυσκολία στην εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας
• Δυσκολία με τη διαχείριση του χρόνου και την οργάνωση
• Δυσκολία στην απομνημόνευση
• Δυσκολία με τα μαθηματικά
Aξιολόγηση
Η ολοκληρωμένη αξιολόγηση αποτελεί έχει επικουρικό ρόλο για τον εντοπισμό της δυσλεξίας και τον καθορισμό των κατάλληλων παρεμβάσεων και προσαρμογών για τα άτομα με αυτή τη μαθησιακή διαφορά.
Η δυσλεξία είναι μια σύνθετη διαταραχή που μπορεί να εκδηλωθεί με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.
Μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση περιλαμβάνει συνήθως μια σειρά αξιολογήσεων, όπως τυποποιημένες δοκιμασίες ανάγνωσης, γραφής και ορθογραφίας, καθώς και δοκιμασίες μνήμης, ταχύτητας επεξεργασίας και προσοχής.
Η αξιολόγηση μπορεί επίσης να περιλαμβάνει ανασκόπηση του ιατρικού ιστορικού του ατόμου, των εκπαιδευτικών αρχείων και των παρατηρήσεων των γονέων, των φροντιστών και των εκπαιδευτικών.
Στόχος της αξιολόγησης είναι να εντοπιστούν τυχόν δυσκολίες στη φωνολογική επεξεργασία ή άλλες υποκείμενες δεξιότητες που μπορεί να συμβάλλουν στις αναγνωστικές δυσκολίες του ατόμου.
Μόλις γίνει διάγνωση, μπορούν να προταθούν κατάλληλες παρεμβάσεις και προσαρμογές για την υποστήριξη των μαθησιακών αναγκών του ατόμου.
Διάσημοι με δυσλεξία
Πολλοί καλλιτέχνες, διανοούμενοι και επιστήμονες, έχουν έρθει αντιμέτωποι με την πρόκληση της δυσλεξίας, όπως:
• Ο Pablo Picasso
• Ο Οrlando Bloom
• O William Hewlett
• O John Lennon
• H Jenifer Aniston
• O Albert Einstein
• O Tommy Hilfiger
• H Cher
• O Steven Spielberg
• Alexander Graham Bell
Ειρήνη Κοτσάνπαπα, BSc Λογοπαθολόγος Λογοπεδικός MSc Eιδική Παιδαγωγός