Πλάτων: «Μια από τις τιμωρίες που δεν καταδέχεσαι να ασχοληθείς με την πολιτική είναι ότι καταλήγεις να σε κυβερνούν οι κατώτεροί σου»
Ο Πλάτων (424/423 – 348/347 π.Χ.) θεωρείται ως ο κορυφαίος Έλληνας φιλόσοφος, γνωστός για τους Διαλόγους του και για την ίδρυση της Ακαδημίας του στα νότια της πόλης των Αθηνών, που αναγνωρίζεται παραδοσιακά ως το πρώτο πανεπιστήμιο του δυτικού κόσμου. Ο Πλάτων ήταν μαθητής του Σωκράτη και τον εμφανίζει ως δάσκαλό του σχεδόν σε όλα του τα έργα, τα οποία αποτελούν την βάση της Δυτικής φιλοσοφίας.
Η οικογένειά του ήταν αριστοκρατική με πολιτικές διασυνδέσεις και ο Πλάτων αναμενόταν να ακολουθήσει πολιτική σταδιοδρομία. Ωστόσο, τα ενδιαφέροντά του έκλιναν περισσότερο προς την τέχνη και, σε νεαρή ηλικία, έγραψε τραγωδίες και ίσως και ποίηση.
Αφού εγκατέλειψε τις λογοτεχνικές του επιδιώξεις και αφιερώθηκε στον Σωκράτη, ακόμη και στη διάρκεια της δίκης και της εκτέλεσης του, ο Πλάτων έγραψε θεμελιώδη φιλοσοφικά έργα του αρχαίου κόσμου, τα οποία θα επηρέαζαν τον παγκόσμιο πολιτισμό. Οι τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες του κόσμου οφείλουν πολλά στην πλατωνική σκέψη, είτε άμεσα είτε μέσω των έργων του μαθητή και φίλου του, Αριστοτέλη (384-322 π.Χ.), του οποίου η διδασκαλία παρέμεινε συνεπής προς το όραμα του Πλάτωνα για τη σημασία της φροντίδας της ψυχής και της διατήρησης ενός ενάρετου τρόπου ζωής – παρόλο που ο Αριστοτέλης θα απομακρυνόταν από κάποια επιμέρους στοιχεία της φιλοσοφίας του Πλάτωνα.
20 επίκαιρες ρήσεις του Πλάτωνα
1. «Μάλλον αδικείσθαι ή αδικείν. (Καλύτερα να σε αδικούν παρά να αδικείς)»
2. «Μια από τις τιμωρίες που δεν καταδέχεσαι να ασχοληθείς με την πολιτική είναι ότι καταλήγεις να σε κυβερνούν οι κατώτεροί σου»
3. «Δεν υπάρχει πιο ακριβής ένδειξη κακής οργάνωσης της πολιτείας, από την αφθονία γιατρών και νομικών»
4. «Αυτή και μόνο είναι η ρίζα από όπου ξεπετιέται ένας τύραννος: όταν εμφανίζεται για πρώτη φορά είναι ο προστάτης»
5. «Δικαιοσύνη σημαίνει ο καθένας να νοιάζεται για τις δουλειές του και να μην αναμιγνύεται στις δουλειές των άλλων»
6. «Δεν πρέπει να νοιαζόμαστε τόσο πολύ, για το τι θα πουν για μας οι πολλοί, αλλά τι θα πει όποιος ξέρει καλά για τα δίκαια και τα άδικα, ο ένας δηλαδή και αυτή θα είναι η αλήθεια»
7. «Οι σοφοί μιλούν επειδή έχουν κάτι να πουν. Οι ανόητοι μιλούν επειδή πρέπει κάτι να πουν»
8. «Ο θάνατος δεν είναι τίποτε άλλο, παρά ο διαχωρισμός δύο πραγμάτων, του ενός απ’ το άλλο, δηλαδή της ψυχής από το σώμα»
9. «Ένας ήρωας γεννιέται ανάμεσα σε 100, ένας σοφός βρίσκεται ανάμεσα σε 1.000, αλλά ένας ολοκληρωμένος άνθρωπος μπορεί να μην βρεθεί ούτε ανάμεσα σε 100.000»
10. «Από όλες τις ηδονές, ο έπαινος είναι η πιο γλυκιά»
11. «Το βλάκα μπορείς να τον καταλάβεις από δυο ενδείξεις: μιλάει για πράματα που είναι γι’ αυτόν άχρηστα και εκφράζει γνώμη για κάτι που κανένας δεν τον ρωτάει»
12. « Άνθρωπος: αυτός που αναλογίζεται και κρίνει όσα έχει δει»
13. «Φαίνεται πως η υπερβολική ελευθερία μετατρέπεται σε υπερβολική υποδούλωση»
14. «Ο θεός δεν έχει ευθύνη για τις πράξεις αυτών που έχουν ελευθερία επιλογής»
15. «Αυτός που κλέβει λίγα, κλέβει με την ίδια επιθυμία με αυτόν που κλέβει πολλά, αλλά με μικρότερη δύναμη»
16. «Από τις απολαύσεις, άλλες μεν είναι καλές κι άλλες κακές. Καλές μεν είναι οι ωφέλιμες, κακές είναι οι βλαβερές. Σκοπός όλων των πράξεών μας πρέπει να είναι το καλό και χάριν αυτού πρέπει τα πάντα να πράττουμε»
17. « Άγνοια, η ρίζα και ο μίσχος όλου του κακού»
18. «Αφήστε τους γονείς να κληροδοτήσουν στα παιδιά τους όχι πλούτη, αλλά το πνεύμα του σεβασμού»
19. «Όπως λένε οι κτίστες, οι μεγάλες πέτρες δεν στέκονται καλά χωρίς τις μικρότερες»
20. «Δεν πρέπει να νοιαζόμαστε τόσο πολύ, για το τι θα πουν για μας οι πολλοί, αλλά τι θα πει όποιος ξέρει καλά για τα δίκαια και τα άδικα, ο ένας δηλαδή και αυτή θα είναι η αλήθεια»